

བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་དང་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་མི་རྣམས་དྷ་རམ་ས་ལར་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་མི་མང་དང་མཉམ་དུ་སྨན་རྫས་ངན་གོམས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས། ལས་འགུལ་སྐབས་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བ་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཆེད་དུ་དྲན་རྟེན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཕུལ། གོམ་བགྲོད་འདི་ནི་གོམ་བགྲོད་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་ང་ཚོའི་གཞོན་སྐྱེས་མི་རབས་དང་མ་འོངས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ།

དེ་བཞིན་སྨན་རྫས་ངན་གོམས་ཀྱི་གྲིབ་ནག་ལས་རང་དབང་ཐོབ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མ་འོངས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས།


ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༨ ཉིན་སི་མ་ཇ་གྷ་རན་མན་ཆི་ཡི་ཚོགས་མི་རྣམས་ལ་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁའི་སྐལ་བཟང་གི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། མཇལ་ཁ་གྲུབ་རྗེས་སྐུ་ཞབས་ཨིན་ཌར་པལ་སིང་ཁོ་ལི་མཆོག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་སི་ཇི་ཨེམ་གྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་མཐོ་སྒང་གི་གསོལ་ཇ་མཆོད་ཞོར། དབུས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཚོགས་གཞོན་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་རྒྱས་ལགས་དང་། དྲུང་ཆེ་བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་ལགས། རིག་གཞུང་འགན་འཛིན་ཐུབ་བསྟན་ཚེ་རིང་ལགས། སྒྲིག་འཛུགས་འགན་འཛིན་མཚམས་གཅོད་ལགས་བཅས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ཕན་ཚུན་མཉམ་ལས་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་དང་། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་སོགས་ལ་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་ནས་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་གྲོས་བསྡུར་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད།

དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༢ བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་ཅིག་ནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སུ་འདུ་འཛོམས་བྱས་ཏེ། ཨ་སི་ཊོ་ནི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཇུ་ཀུ་-ཁལ་རེ་ཌི་དང་། སྐུ་ཞབས་ཊི་ཊི་མཱ་རན། ལྕམ་སྐུ་ཧེ་ལྗོ་པིག་ཧོཕ། སྐུ་ཞབས་ཨན་ཊི་པོལ་མེ་ཊིས། སྐུ་ཞབས་མཱ་རེཀ་རེ་ནིཡས། ལྕམ་སྐུ་མཱར་གིཊ་སུ་ཊོ་རོ་པཱ་ལོང་བཅས་ལ་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཀྱང་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད།


ཁིའོ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་(Keio University) ཁྲིམས་ལུགས་སློབ་གླིང་(Faculty of law)དང་སྲིད་ཇུས་དོ་དམ་སློབ་གླིང་(Faculty of Policy Management)གི་དགེ་རྒན་(Kota Kanemaki) བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སུ་ཕེབས་ནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་རིང་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གླེང་མོལ་བྱུང་རྗེས་ཁོང་ནི་བོད་དོན་ཐོག་བསམ་བློ་གཏིང་ཟབ་དང་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེའི་དྲི་བ་བཏང་བ་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་དང་། དེ་བཞིན་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བོད་པའི་རིག་གཞུང་སོགས་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།

བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་མ་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། བགྲོ་གླེང་གི་ནང་དོན་གཞན་དག་ནི་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་དེའི་འཛམ་གླིང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཚུལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ས་ཁམས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་བཅས་ཡིན། ང་ཚོས་སློབ་མ་ཚང་མར་མ་འོངས་པའི་སློབ་སྦྱོང་ལ་ལམ་ལྷོང་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ་ཞུས།



བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་དང་ཟུང་དྲུང་ཚེ་རིང་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༧ ཉིན་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་གནས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུ་གཏམ་བཤད་སྐོར་སྐྱོད་ལ་དམིགས་ཏེ་ཕྱོགས་ཐོན་གྱིས་སྤྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཐེངས་ ༦༦ པ་སྲུང་རྩིའི་ལས་རིམ་ནང་མཉམ་ཞུགས་དང་། གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་གཏམ་བཤད་ཀྱང་སྤེལ་གནང་ཡོད། དེའི་རྗེས་སྤྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་བྷོ་སེ་ཊོན་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་དབུས་རྒྱུན་ཟུར་པ་དང་དཔལ་ལྡན་སྲིད་ཟུར་འབུམ་རམས་པ་མཁས་དབང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གཙོས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད། སྤྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་མི་ནི་སོ་ཊའི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་གཏམ་བཤད་དང་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་མི་ནི་སོ་ཊའི་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད། སྤྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཆི་ཀ་ཀོ་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་དང་དྲིས་ལན། ཚེས་ ༣ ཉིན་ཝི་སི་ཀོན་སིན་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད། ཚེས་ ༥ ཉིན་པོཌ་ལེན་ཌ་ས་གནས་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་དང་། ཚེས་ ༦ ཉིན་སི་ཡེ་ཊལ་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་དང་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལས་ཐོག་རྒྱུན་ལས་དང་ལས་ཟུར་སོགས་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་ས་གནས་སླར་གསོ་ཡོང་ཐབས་སོགས་ལ་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད། ཚེས་ ༩ ཉིན་སེན་ཧྤ་རེན་སི་སི་ཁོར་བདེ་འབྱོར་དང་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད། ཚེས་ ༡༣ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པར་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་བོད་རིགས་སློབ་ཕྲུག་དམིགས་བསལ་གཞོན་སྐྱེས་ལས་འགུལ་བའི་ལས་འགན་གྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད། ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཡུ་ཊ་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད། སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ཁོ་ལོ་ཏེ་ཌོ་ས་གནས་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད། ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྐུ་ངོ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གྲུབ་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་གྱི་བྱང་ཨ་རིའི་སྐོར་སྐྱོད་ལས་དོན་སྙན་གསེང་དང་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལས་དོན་ལ་ད་བར་མཐུན་འགྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡང་ཞུས་གནང་ཡོད། དེའི་རྗེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་དང་གཞོན་ལྷན་དབུས་རྒྱུན་ཟུར་པ་བུ་ཆུང་ཀེ་ཚེ་རིང་མཆོག་ལ་ཡང་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད། ཉིན་རྒྱབ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཇིན་མེག་གྷོ་ཝན་མཆོག་གི་ལས་ཁུངས་སུ་ཆེད་བཅར་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་ལས་བྱེད་རྒྱུད་ཁོང་ཉིད་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མུས་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་དང་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གཉིས་བརྟན་གནས་ཡོང་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱབ་གནང་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་ཉིན་གྱི་དགོང་མོར་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་གཞོན་ལྷན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གལ་གནད་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་སྤེལ་གནང་ཡོད། སྤྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་ཇར་སི་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་ལས་རིམ་དང་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ཧྥི་ལི་ཌ་ཧྤི་ཡར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་གནང་ཡོད། སྤྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༤ ཉིན་ཊོ་རོན་ཊོར་བདེ་འབྱོར་གྱིས་ཚེས་ ༦ ཉིན་ས་གནས་མང་ཚོགས་རྣམ་པར་གཏམ་བཤད། ཚེས་ ༧ ཉིན་ཊོ་རོན་ཊོ་ས་གནས་ཀྱི་ལྷག་དཀར་སྒོར་གཞས་སྐབས་གཏམ་བཤད། གཞན་ཡང་ས་གནས་ཀྱི་གནད་ཡོད་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་གཙོས་གཞོན་ལྷན་གྱི་རྒྱུན་ཟུར་དང་ས་གནས་རྒྱུན་ཟུར་སོགས་མཉམ་འཛོགས་ཐོག་ས་གནས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གང་ལེགས་བྱུང་ཏེ་ལས་དོན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད། ད་ལན་གྱི་ས་གནས་སྐོར་སྐྱོད་སྐབས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་གཙོས་ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་དམ་ཚིག་བརྩི་སྲུང་དགོས་གལ། གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་གོ་རྟོགས་གང་ལེགས་སྤེལ་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་གཞོན་ལྷན་གྱི་བརྟན་བཞུགས་ལ་དམིགས་ཏེ་ས་གནས་མང་ཚོགས་ནས་ཞལ་འདེབས་ཡང་གང་ལེགས་བསྡུ་རུབ་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།